Hình ảnh: Quả Mắc Mật Kho
Giới thiệu
Quả Mắc Mật, còn được gọi là Hồng Bì Núi hay Củ Khỉ, Dương Tùng (danh pháp hai phần: Clausena indica) là một loài cây thực vật có hoa thuộc họ Cửu Lý Hương. Từ chữ "Mắc Mật" trong tiếng Tày-Nùng có thể dịch là "quả ngọt". Cây Mắc Mật thường mọc chủ yếu ở chân núi đá vôi dưới 1,000m, và một số ít cũng mọc trên sườn núi đá và sườn đồi. Cây này thích hợp với điều kiện khí hậu ôn hoà, nhiệt độ trung bình từ 20-23°C, và lượng mưa hàng năm trung bình trên 1,500mm.
Hình ảnh: Quả Mắc Mật Tươi
Đặc điểm của cây Mắc Mật
Mắc Mật là loại cây gỗ nhỏ, với chiều cao trung bình dưới 12m. Cây có cành thấp, cành non có màu xanh nhạt, và lá có lông rất nhẹ và nhẵn. Thân cây có màu xám đen và có những nốt sần. Lá mọc cách nhau, dài từ 10-30cm, với chóp lá nhọn và gốc lá lệch. Quả Mắc Mật có hình cầu, đường kính từ 9-13mm, khi chín có màu trắng trong và chứa 1-2 hạt. Cây Mắc Mật thường ra hoa vào tháng 4-5, quả chín vào tháng 7-8, khi quả còn non có màu xanh đậm với vỏ nhẵn bóng và túi tinh dầu.
Hương vị đặc biệt
Hiếm có loại quả nào lại có hương thơm đến thế. Mắc Mật mang hương thơm đặc trưng chỉ có ở miền núi cao. Khi cầm chùm quả Mắc Mật trên tay, mùi thơm cứ thoang thoảng và quyến rũ. Khi nhấc một quả lên miệng và nhẹ nhàng cắn, một dòng nước trắng trong và đặc như thạch ứa ra từ lớp cùi. Vị ngọt chua thanh thanh cùng với hương thơm dìu dịu pha chút ngầy ngậy làm cho bạn cảm thấy thích thú và hài lòng.
Ứng dụng đa dạng
Ngày chợ phiên, không ai không mua ít nhất một vài chùm Mắc Mật. Chúng được sử dụng để ăn sống và nấu chín trong các món ăn. Mắc Mật có thể dùng để kho cá, kho thịt, hay nấu ninh chân giò... Khi kết hợp với những nguyên liệu khác, Mắc Mật mang đến hương vị độc đáo cho các món ăn. Cá không còn mùi tanh mà thay vào đó là vị ngọt thanh và bùi. Thịt thì thơm phức và nồi chân giò khi nấu cùng Mắc Mật càng thêm vị ngon, không mỡ và không ngấy.
Tác dụng của Mắc Mật
Lâu nay, chúng ta đã biết về tác dụng của lá Mắc Mật khi sử dụng làm gia vị cho các món ăn, ví dụ như thịt quay lá Mắc Mật và cá kho Mắc Mật... Tuy nhiên, cũng có nhiều tác dụng của cây Mắc Mật mà chúng ta chưa biết đến.
